حقوق و دستمزد ایسالاری

همه چیز درباره‌ی فرانشیز در خدمات بیمه

۱۱, اسفند , ۱۳۹۴, در بخش بیمه تامین اجتماعی قوانین بیمه تامین اجتماعی پرسش های متداول بیمه
همه چیز درباره‌ی فرانشیز در خدمات بیمه
فرانشیز تلفظ فرانسوی franchise است و در تعریف به مبلغی از خسارت تعیین شده گفته می‌شود که به عهده بیمه‌گذار بوده و بیمه‌گر (شرکت بیمه ) نسبت به آن تعهدی ندارد. ریشه این واژه لاتین است و به معنی معافیت و چشم پوشی میباشد. در اصطلاح فنی بخشی از خسارت است که در قرارداد فیمابین بیمه گر و بیمه گذار قید میگردد ، در زمان پرداخت مبلغ خسارت بیمه گر مبلغ خسارت را پس از کسر فرانشیز به بیمه گذار پرداخت مینماید. فرانشیز تقریباً در تمام انواع بیمه مطرح است.
درمحاسبه چنانچه در یک بیمه نامه فرانشیز ضریبی از مبلغ خسارت باشد ،مبلغ خسارت ضربدر ضریب فرانشیز شده و حاصلضرب از خسارت قابل پرداخت کسر خواهد شد.
فرض : ـ اگر خسارت بیمه گذار ده میلیون ریال باشد .
ـ فرانشیز ۲۵%
در محاسبات خواهیم داشت :
خسارت پرداختی به بیمه گذار ۷،۵۰۰،۰۰۰ = (۱۰،۰۰۰،۰۰۰ × ۲۵ %)   ـ ۱۰،۰۰۰،۰۰۰
انواع:
در بسیاری موارد فرانشیز رقمی معین و ثابتی است که از خسارت کسر میشود.
در بعضی موارد فرانشیز درصدی از مبلغ بیمه است و هر قدر مبلغ بیمه بیشتر باشد فرانشیز به همان نسبت بالاتر خواهد بود.
در مواردی دیگر فرانشیز درصدی ثابت از خسارت است. به عبارت دیگر بیمه گذار براساس درصدی معین که معمولاً کوچک است با بیمه گر در تقسیم خسارت سهیم میشود.
توجیه اقتصادی:
فرانشیز یکی از مباحث مهم در مدیریت Risk است. معمولاً بیمه گذار بمنظور پوشش بیمه ای خسارات احتمالی با اهمیت در آینده به بیمه گر مراجعه می کند . بیمه گذار نگران ایجاد خسارت‌هایی است که تحمل آن از عهده او خارج باشد. بیمه گذار از خسارتهای کوچک واهمه ندارد. جبران اینگونه خسارتها جز از طریق بیمه و به کمک بیمه گران امکانپذیر نیست ولی اگر خسارت در حد فرانشیز باشد همه قادر به تحمل آن هستند. به هرحال وجود فرانشیز در همه بیمه نامه ها مقدار قابل ملاحظه ای از تعهد بیمه گر می کاهد و همین میتواند موجب تخفیف و ارزانتر شدن حق بیمه شود. وجود فرانشیز ، موجب توجه بیشتر بیمه گذار به رعایت اتخاذ تدابیر احتیاطی در نگهداری سرمایه مورد بیمه و کاهش استفاده بیمه گذار از پوشش بیمه ای و مراجعات بیمه گذاران برای دریافت خسارت‌هایی جزیی میشود که کاهش هزینه های اداری بیمه گر را در بر داشته و منجر به ارزانتر شدن حق بیمه ها می شود.
فرانشیز در بیمه های اموال
بیمه‌های آتش سوزی
بیمه‌های باربری
بیمه‌های مهندسی
بیمه بدنه اتومبیل
در بیمه های آتش سوزی غالباً از اعمال فرانشیز خودداری میشود زیرا معمولاً خسارتهای آتش سوزی ارقام بزرگی را تشکیل میدهد و کسر مبالغ جزیی فرانشیز اثر قابل توجهی در روابط بیمه گر و بیمه گذار ندارد. فقط در پوشش‌هایی که به عنوان خطرات اضافی در بیمه نامه های آتش سوزی ارایه میشود اعمال فرانشیز متداول است.
در بیمه های باربری بیمه نامه ای صادر میشود به نام بیمه تمام خطر ALL RISK که در این نوع بیمه هیچگونه فرانشیزی اعمال نمیشود.
در بیمه های مهندسی فرانشیز قابل توجهی اعمال میشود.
در بیمه بدنه اتومبیل فرانشیز به طور معمول وجود دارد و میزان آن بسته به خسارت متغیر است. مثلاً برای خسارت کلی و یا جزیی رقم فرانشیز ممکن است ثابت یا درصد معینی از خسارت باشد. حتی برای بعضی اجزاء اتومبیل فرانشیز خاص معین میشود.
فرانشیز در بیمه اشخاص
بیمه‌های عمر
بیمه‌های حادثه
بیمه‌های درمان
در بیمه های عمر فرانشیز نه متداول است و نه توجیه دارد. بیمه عمر نوعی رابطه مالی و به منظور ایجاد پس انداز برای دوران کهولت و یا برای بازماندگان است.
در بیمه های حادثه که خسارت نقص عضو و یا از کارافتادگی پرداخت میشود، قرار دادن مبلغی به عنوان فرانشیز از نظر فن و منطق ببیمه ای مانعی ندارد ولی معمول نیست .
در بیمه های درمان فرانشیز معمولاً وجود دارد .
فرانشیز در بیمه های مسئولیت
بیمه های مسئولیت اختیاری
بیمه های مسئولیت اجباری
بیمه های مسئولیت هم در حقیقت نوعی از بیمه های اموال است.
در کلیه بیمه های مسئولیت اختیاری  بیمه گذار خود میتواند تا حد معینی که متناسب با وضعیت مالی و گستره فعالیت او است رقمی را به عنوان فرانشیز قبول کند،
در بیمه های مسئولیت اجباری که بنا به مصالح اجتماعی و به حکم قانون برقرار میشود، وجود شرط فرانشیز قابل توجیه نیست.زیرا اولاً برای خسارت دیده مشکل است که بخشی از خسارت را از بیمه گذار مطالبه کند و برای بقیه به بیمه گر او مراجعه نماید.
معمولاً در قوانین بیمه مسئولیت اجباری، برای خسارت دیده حق مراجعه مستقیم به بیمه گر پیش بینی میشود و خسارت دیده میتواند حتی بدون مراجعه به بیمه گذار مسئول حادثه،خسارت خود را مطالبه کند.
نکته: در اغلب کشورها بیمه گرانی و نمایندگانی از بیمه گران هستند،که با دریافت حق بیمه مازاد فرانشیز را تحت پوشش مخاطرات قرار میدهند،این رویه نوعی حمایت بیشتر از بیمه شدگان است.